Μονοπάτι Αχελώου
Η χώρα μας είναι ένας ευλογημένος τόπος. Σε μικρή χιλιομετρική απόσταση συναντάτε διαφορετικό κλίμα, διαφορετική γεωφυσική διάταξη, συνδυασμοί βουνών, οροπεδίων, λιμνών, δασών κάμπων…ίσως αυτό να αποτελεί ένα είδους επιχείρημα στο γεγονός ότι η ιδιοσυγκρασία των Ελλήνων έχει διαφορετικές διακυμάνσεις.
Κάθε τόπος προσδιορίζεται από το πλησιέστερο βουνό. Οι Ξηρομερίτες από τον Μπούμστο, οι Αγρινιώτες από την Κυρα-Βγένα, οι Αιτωλικιώτες από τον Αράκυνθο και πάει λέγοντας. Ο καταμερισμός έχει και υποδιαιρέσεις, για παράδειγμα στο Πεντάλοφο βλέπουμε το ηλιοβασίλεμα στην Καλχίτσα.
Κάνοντας έναν συνειρμό στην σκέψη μας, θεωρούμε ότι γι’ αυτό τον λόγο δεν πρόκειται ποτέ να μας καταλάβουν οι βορειοευρωπαίοι και οι Αμερικανοί, διότι τα δικά τους εδάφη χαρακτηρίζονται από αχανής εκτάσεις, χωρίς καν λόφους, το κλίμα τους είναι σταθερό για μεγάλες χρονικές περιόδους και οι ίδιοι (θα μου επιτρέψετε να πω) γλυκανάλατοι στην συμπεριφορά τους.
Όποιος έχει γεννηθεί και μεγαλώσει σ ’αυτό τον τόπο μπορεί να προσαρμόζεται στις οποιοδήποτε συνθήκες (όπως και με τον καιρό, το πρωί μπορεί να έχει λιακάδα και το απόγευμα μπουρίνι-καταχνιά), επίσης όπως λένε στην λαϊκή γλώσσα «βράζει το αίμα μας» έχουμε πάθος, μιλάμε δυνατά όπως ο άνεμος στα βουνά μας. Τα βουνά μας, δημιουργούν την αίσθηση του προσδιορισμού στον τόπο και τον κόσμο. Με την σκέψη ότι το ίδιο βουνό που βλέπουμε το αντίκριζαν και οι παππούδες μας, οι πρόγονοί μας, κάτι που μας κάνει να νιώθουμε πως είμαστε μια συνέχεια στη, ότι έχουμε βαθιές ρίζες.
Ας επιστρέψουμε στο δικό μας τόπο, στο χωριό που ζήσαμε και ζούμε, στο Πεντάλοφο. Το σημείο αναφοράς του χωριού μας είναι το ΠΟΤΑΜΙ, ο Αχελώος ή Ασπροπόταμος που τον ονόμαζαν παλιότερα. Ένα ποτάμι που είναι απαράμιλλης ομορφιάς, ταξιδεύει από την καρδιά της Πίνδου και εκβάλει στο Ιόνιο, δυτικά της Λιμνοθάλασσας. Πόσες ιστορίες έχουμε ακούσει από παιδιά για το ποτάμι, για Νεράιδες, και στοιχειά, για την δύναμή του που ήταν ευχή και κατάρα για τον τόπο (ειδικά τα παλαιότερα χρόνια). Το ποτάμι μας που το όνομά του και μόνο μας δίνει την αίσθηση του πελώριου, οι ετυμολογικές του ρίζες μας παραπέμπουν στην αρχή των Ελλήνων (ο δρόμος που ήρθαν οι Ηρακλείδες), ο μύθος το θέλει ποταμόθεο με την μορφή φιδιού και κεφάλι ταύρου με κέρατα, έναν θεό που πάλεψε και έχασε από τον Ηρακλή.
Ας μείνουμε εδώ γιατί οι δοξασίες, η ιστορία και ο μύθος δεν έχουν τέλος για το ποτάμι μας και χάνονται στα βάθη των αιώνων. Στην εποχή μας, το ποτάμι έχει γίνει φιλικότερο στον άνθρωπο, βλέπουμε σπίτια να χτίζονται κοντά στην στάθμη του και καταστήματα να λειτουργούν στις όχθες του. Πλέον ο σύγχρονος άνθρωπος το αντικρίζει και θαυμάζει την ομορφιά του. Το σκεπτικό μας, έχει να κάνει με αυτή την ομορφιά και το δέος, που αντικρίζει κανείς κοιτώντας τον Αχελώο, από τον τόπο μας. Θα μπορούσαμε να αξιοποιήσουμε αυτή την ομορφιά, αυτό τον δρόμο που ακολούθησαν οι προγενέστεροι μας, και να τον αναδείξουμε κάνοντάς τον προσιτό στον καθένα.
Αναλυτικότερα, η διαδρομή παρόχθια του ποταμού, ξεκινώντας από την Παλαιομάνινα και την αρχαία Σαυρία, όπου βρίσκεται χωματόδρομος, περνάει από το εκκλησάκι της Παναγίας Φανερωμένης, συνεχίζοντας αυτό το δρομάκι, στην αρχή του χωριού μας, αντικρίζουμε το μεγαλύτερο από τα νησάκια του Αχελώου. Το γεγονός ότι υπάρχει τόσο μεγάλο νησάκι σε ποτάμι αποτελεί από μόνο του μοναδικό στο είδος. Πόσο μάλλον το νησάκι μας, που είναι πνιγμένο στο πράσινο από ιτιές και πλατάνια. Η διαδρομή μας συνεχίζεται από τον δρόμο μπροστά του Δασυλλίου, και ακολουθεί το τσιμεντένιο δρομάκι που βγάζει στον «Πόρο της Βαβούλας», προέκταση του δρόμου που μας βγάζει πίσω από τον Ι. Ν. Μεταμόρφωσης του Σωτήρος. Το μονοπάτι του ποταμιού συνεχίζει μέχρι και την γέφυρα της Γουριάς, την διαπερνάει και καταλήγει στο Ξωκλήσι του Αγίου Ιωάννη του Ρηγανά.
Ένα άλλο μεγαλόπνοο σχέδιο είναι να καταλήξει στις αρχαίες Οινιάδες, μέσα από ιστορικές γωνιές της περιοχής μας, διανύοντας τις γέφυρες του Νεοχωρίου και της Κατοχής , συνδέοντας δυο αρχαίους οικισμούς. Αναρωτηθείτε αν υπάρχει κάτι ανάλογο σε εθνικό και όχι μόνο επίπεδο. Όσοι γνωρίζετε τα μέρη σκεφθείτε την ομορφιά τους. Σκεφθείτε να γίνουν προσβάσιμα με επίστρωση του δρόμου όπου χρειάζεται, δημιουργώντας παγκάκια, μέρη εστίασης, κιόσκια, ταμπέλες που θα κατευθύνουν τους επισκέπτες, ποδηλατόδρομους και το σημαντικότερο όλων την ανάδειξη της Παραχελωίτιδας, στο ευρύ κοινό. Φανταστείτε την προβολή που θα πάρει η ύπαρξη ενός τέτοιου «μονοπατιού», την αξιοποίηση του φυσικού κάλους, την προώθηση του εναλλακτικού τουρισμού με όλες τις οικονομικές παραμέτρους που θα επιφέρει για την περιοχή.
Κάτι τέτοιο θα ωφελούσε τον γηγενή πληθυσμό της περιοχής, θα βοηθούσε στον καθαρισμό της όχθης του ποταμού, θα έκανε τα παιδιά μας να γνωρίσουν και να αγαπήσουν τον τόπο τους και την ιστορία του. Όλα αυτά ίσως να ακούγονται λίγο «υπερβολικά» αλλά ταπεινή μας γνώμη, δεν απαιτούν μεγάλα έξοδα, το ποτάμι και η ομορφιά του είναι εκεί, το μεγαλύτερο μέρος του «μονοπατιού» υπάρχει, προγράμματα ανάδειξης φυσικού κάλλους υπάρχουν, μέχρι και ΜΚΟ από εθελοντές με οικολογική ευαισθησία υπάρχουν. Απομένει να το πιστέψουμε εμείς οι ίδιοι. Είδαμε πόσο καλή δουλειά γίνεται από τους συλλόγους μας όπως ο Πολιτιστικός Σύλλογος, και ο Σύλλογος των Εφίππων, με λίγη καλή οργάνωση και πίστη τίποτα δεν είναι απραγματοποίητο.
Μετά νοσταλγίας και τιμής
Γιάννης Τζακώστας
